رفتار با کودک
من مطالبی در مورد روانشناسی کودک و نوجوان تهیه کردم و در
قسمتهای مختلف اینجا می گذارم امیدوارم مورد استفاده شما قرار بگیرد.
آیا تربیت
کودک کار ساده ای است ؟!
بعضی از والدین تربیت کردن کودک را کار ساده ای می
دانند و برای آن اهمیت چندانی قائل نیستند
اما چطور می توان گفت که امور
کشاورزی ،دامپروری و .... به تخصص نیاز دارد ولی تربیت کودک نیازی به آگاهی ندارد ؟
هر زن و شوهر پیش از بچه دار شدن باید با مسائل تربیتی کودک آشنا شوند .
آیا
تجربه به تنهایی کافی است ؟!
پدران و مادران در طول زندگی و پرورش فرزندان خود
بتدریج اطلاعات و آگاهیهای لازم و تجربه کافی را کسب می کنند و با مسائل تربیتی
آشنا می شوند ولی این گونه اطلاعات غالباً بی نتیجه است و هر گز برای بازسازی و
اصلاح فرزندی که دیگر بزرگ شده است ، سودمند واقع نمی شود .زیرا مهمترین دوران
تربیتی کودک سپری گشته و شخصیت او دیگر شکل گرفته است . تربیت کودک را باید از همان
آغاز تولد و حتی از دوران جنینی شروع کرد ، زیرا شخصیت کودک در همان پنج سال اول
زندگی پایه ریزی می شود .
چرا در تربیت کودک موفق نمیشویم ؟!!
اغلب پدران و
مادران می گویند : " با آن که علاقه زیادی به تربیت فرزندم دارم ، ولی نمی دانم چرا
موفق نمی شوم ؟ "
مسلماً هر پدر و مادری مایل است که فرزندش را خوب تربیت کند ،
ولی تمایل به تنهایی کافی نیست و والدین باید از مسائل تربیتی کودکان و روشهای آن و
شیوه تاثیر گذاری بر کودک اطلاع داشته باشند ، زیرا عمل کردن بدون داشتن اطلاعات
کافی ،نه تنها شما را به هدف نمی رساند ، بلکه حتی ممکن است شما را از هدفتان نیز
دور سازد .
بی اطلاعی و عدم آشنایی پدر و مادر با اصول کلی تربیت و روشهای صحیح
جریان تربیت را از مسیر مستقیم خارج می سازد
میزان آگاهی والدین از مسائل
تربیتی کودکان :
1- آگاهی از اصول کلی رشد کودک
2- شناخت تفاوتهای فردی
کودکان
3- شناخت روش صحیح
4- استفاده از شرایط ، موقعیت و امکانات مناسب
5- آگاهی از رفتار مناسب
تربیت کودک آنقدر دشوار نیست که حتماً نیاز به
تحصیل در دانشگاه و گذراندن دوره های تخصصی داشته باشد و آن قدر هم آسان نیست که بی
اهمیت جلوه کند و بتوان بی تفاوت از کنار آن گذشت ، بلکه تنها شناخت کودک و آشنایی
با مسائل و مشکلات در مراحل مختلف سنی و آگاهی از روش صحیح تربیتی امید موفقیت در
تربیت کودک را تقویت می کند .
در اینجا من قسمتهایی از کتاب رفتار با کودک
نوشته دکتر زهرا معتمدی را انتخاب کردم که در قسمتهای مختلف
برای شما بازگو می
کنم امید که بتوانیم خدمتی هر چند کوچک به کلیه والدین ، بخصوص والدین جوان کرده
باشیم
انضباط
نظم و ترتیب را باید از همان سنین آغاز یعنی سه یا چهار سالگی
به کودکان آموزش داد ، زیرا کودک بیشتر عادتهایش را در این سنین کسب می کند و
شخصیتش شکل می دهد .
نظم و انضباط نه تنها در رفتارهای کودک و تحصیل و کارهای
روزمره مثل لباس پوشیدن ، غذا خوردن ، معاشرت ، حفط و نگهداری وسایل شخصی و ابزار
کار ، بلکه در فکر و اندشه و احساسات و عواطف او نیز باید وجود داشته باشد
والدین روشهای متفاوتی برای عادت دادن کوک به انضباط پیش می گیرند:
در برخی
خانواده ها کودکان تحت اوامر سخت و انضباط شدید هستند و الدین سختگیر
در حالی
که برخی دیگر روش تربیتی مورد نظر خود را با شک و تردید به کار می بندند، حتی اگر
روششان درست هم باشد و همواره نگران آن هستند که مبادا با رفتار نسنجیده یا سختگیری
بیجا زندگی فرزندانشان را تباه کنند و برخی خانواده ها به کودکانشان آزادی مطلق می
دهند ، عده ای از والدین هم روش اعتدال را در پیش می گیرند .
نکاتی که باید در
برقراری نظم و ترتیب رعایت کنید :
1- مقررات را طوری برقرار کنید که احترام شما
و کودکتان ، هر دو ، محفوظ بماند
2- مقررات یا محدودیتی که برقرار می کنید
نباید به خاطر هوس یا به دلخواه شما باشد ، بلکه باید مبتنی بر اصول تربیتی و
سازنده شخصیت کودک باشد
3- مقررات را نباید توام با خشم و غضب و تهدید وضع کنید
4- کودک را باید در رعایت قوانین ، چه از لحاظ عاطفی و چه از لحاظ احساسی و
رفتاری ، یاری کنید
5- اگر کودکتان با مقرراتی که وضع کرده اید مخالفت کرد تعجب
نکنید و او را تنبیه ننمایید . اگر پدر و مادر قوانینی را با خوشرویی تعیین کنند
معمولاً کودکان قوانین را می پذیرند و خیلی زود خود را با آن مقررات وفق می دهند
6- مقررات باید ساده و قابل فهم ، عاقلانه و منطقی باشد
7- در برقراری نظم
و تعیین قوانین انضباطی حتماً باید مراحل رشد کودک ، تواناییهای جسمانی و روانی و
نیازهای او را در نظر بگیرید
8- در وضع مقررات انضباطی باید حتماً شرایط و
موقعیت کودک را در نظر بگیرید . این گاه انعطاف شما را در اجرای قوانین ضروری می
سازد .
9- همیشه باید در اجرای انضباظ علاقه و محبت خود را به کودک نشان دهید و
او را از محبت سیراب کنید.
از کتاب رفتار با کودک نویسنده دکتر زهرا معتمدی